EKONOMİK DURUM
TARIM
Kasaba halkının büyük bir çoğunluğu tarımla uğraşmaktadır. Toprak yetersizdir. Gireniz Vadisi'nin düzlüklerinde sulu tarım yapılmaktadır. Çayın akış yönünde, sağ sahil sulama kanalı Kelekçiden Alcı'ya kadar 34 kilometre olup 9.000 dekar arazi sulamaktadır.
Sol sahil sulama kanalı Çakır Köyü'nden, Kelekçi, Akşar Köyü'ne kadar 22 kilometredir. 7.400 dekar arazi sulamaktadır. Halkın emek gücüyle açtığı arıklar bu kanallara katkıda bulunmaktadır.
1996 yılında, arazilerin düzenli sulanması, kanalların bakım ve onarım işlerini yapmak için 3 bin üyeli sular birliği kurulmuştur.
Sulu tarım yapılan araziden, gübreleme ve ilaçlama yapılarak yılda iki kere ürün verimi alınmaktadır. Vadinin yamaç ve üstündeki topraklarda kuru tarım yapılmakta, buğday ve tütün üretimi yapılmaktadır.
Sanayi hammadesi olarak üretilen tarım ürünleri: Tütün, pancar, anason ve haşhaştır. Kasabada pancar kantarı ve depolaması vardır.
Havuç, mısır, fasulye, domates, kavun, karpuz gelir getirici ürünler olarak ekilmektedir. Diğer sebze ve meyveler halkın kendi gereksinimlerini giderecek yeterlilikte yetiştirilmektedir.
Modern tarım araçlarından, traktör, ekin biçme makinası, patoz gibi araçların yanında, hayvanlar da yaygın şekilde kullanılmaktadır. Tarım çalışmalarının düzenli yapılabilmesi için Çiftçi Malları Koruma Birliği görev yapmaktadır. Tarım ürünlerinden daha iyi verim alabilmek için tarım (ziraat) memurluğu kadrosu bulunmaktadır.
HAYVANCILIK
Kasabada süt inekçiliği yetiştiriciliği yaygındır. Sütler, süt kooperatifi tarafından toplanarak pazarlanmaktadır. Halk, dolgu maddesi yemleri (Sap, saman, fiğ, yonca, pancar yaprağı) yeterli düzeyde karşılamaktadır. Diğer yemlerini satın almasa da kendisi üretmektedir. Sadece süt parasıyla diğer yemlerini karşılayamamaktadır. Ahır besiciliği az da olsa yapılmakta, ancak girdilerin yüksek olması nedeniyle yaygın değildir. Yine de koyun ve keçi yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Halkın bir kısmı kendi gereksinimini giderecek kadar kümes hayvancılığı yapmaktadır. Az miktarda arıcılıkla uğraşan vatandaşlar vardır. Halkın veterinerlik hizmetlerinden yararlanması için belediyenin veterinerlik kadrosu bulunmaktaydı. Şimdilerde ise özel veteriner hekimler bulunmaktadır. Dalaman çayında balık avcılığı yapılmaktaydı. Ancak şimdilerde çayın geçtiği bölgelerdeki özel fabrikaların atık bırakma noktası olduğundan çaydan ördek dahil hiçbir canlı yararlanamamaktadır.
Av hayvanlarının azalmasına rağmen tavşan, keklik, ve benzeri avcılık meraklıları tarafından sürdürülmektedir.
Yörede yeterli sanayi ve karın doyurucu tarım olmadığı için halkın bir bölümü Aydın (Söke), Denizli, Dalaman, İzmir ovasına göçerek pamuk ve tütün işçiliği yapmaktadır.
ORMANCILIK
Kelekçi bir orman kasabasıdır. Var olan ormanları korumak, odun hammaddesi gereksinimini karşılamak, kereste üretmek, bozuk orman sahalarını iyileştirmek, ormanların tekniğine uygun gençleştirilmesi, yenilenmesi, ağaçlandırılması ve sürekliliğinin sağlanması, orman sınırlarının belirlenmesi amacıyla 1940'lı yılların başında Orman İşletme Şefliği Kelekçi'de kurulmuştur.
Hak sahibi orman köylülerine zati ihtiyaç vermek, özel ağaçlandırmaları kredi vermek, ahır hayvancılığına kredi vermek ve teşvik etmek, çevre halkının sosyal gereksinimini sağlamak, doğa ile iç içe olmalarını sağlamak amacıyla piknik, mesire, konaklama vb. alanları düzenlemek verilen hizmetlerdir.
Yıllık cirosu 1996 yılı sonu itibariyle yirmi milyar TL civarındadır. Personeli: Bir orman işletme şefi, bir muhasebeci, dört orman koruma memuru, bir depo memuru, bir depo bekçisi, iki hizmetli, bir yövmiyeli orman mühendisi görev yapmaktadır.
Kelekçi Orman İşletmesinin iki yönetim binası, onbir lojmanı, bir orman deposu, bir yangın ekip binası, bir hizmet aracı bulunmaktadır.
Ormanlar Gireniz yöresinin en önemli gelir kaynağıdır. Gireniz köylüsü, dağda kereste ve odun hazırlar. Kamyon ve traktörlerle ürünler depoya taşınır. Depo işçilerince yükleme ve istifleme yapılır. Nakliyecilerce diğer illere taşınır.
Orman köylüsü çırayı hazırlar; katran üreticisi çırayı satın alır; ocak işçisi çırayı işleyerek, katran, neft ve kömür üretir. Fidanlık işçisi çam ve diğer ağaç fidanlarını üretir. Gireniz köylüsü bozuk ve boş orman sahasında teraslar açarak ağaç diker, çapalar ve gelir sağlar.
Yukanda anlattıklarımızdan anlaşılıyor ki, Gireniz halkını öncelikle ayakta tutan orman gelirleridir. Ne yazık ki, doğal kaynaklar acımasızca tüketilmekte, tüketildiği kadar üretim yapılmamaktadır. Ormanlar bizden hızla uzaklaşmaktadır.
MADENCİLİK
Türkiye'nin en zengin krom yatakları Denizli, Muğla illerinde, dolayısıyla Gireniz vadisindedir. Halkın bir bölümü topal, aksak işleyen maden ocaklarında çalışarak geçimini sağlamaya çalışmaktadır.
ENDÜSTRİ
Kasabada gerçek anlamda sanayi yoktur. Küçük ölçekli sanayi birimleri vardır.
KATRAN OCAKLARI
1960'lı yılların başlarında katran üretimine başlanmış, zamanla yayılarak 30-40 ocak olmuştur. Epey işçiyi barındıran ocaklar sayesinde kasabada canlanma görülmüştür. Çıra üretimi yapan köylüler belirli bir gelir düzeyine ulaşmıştır.
Son yıllarda ormanların azalması çıra üretimini büyük ölçüde düşürmüş, girdilerin yükselmesi, çıra fiyatlarının artmasıyla ocakların yüzde doksanı kapanmıştır. Katran, neft ve kömürden elde edilen gelir büyük ölçüde düşmüştür.
DİĞER İŞLETME VE ATÖLYELER ŞUNLARDIR:
- Plastik su boruları üretimi
- Elektrikli un ve hasun değirmeni
- Tekstil
- Demir ve alüminyum doğrama atölyeleri
- Ağaç doğrama, mobilya, marangozluk atölyeleri
- Motorlu taşıtların onarım atölyeleri
- Elektronik onarım atölyeleri
- Ekmek, simit, pasta vb. unlu ürünlerin üretimi
- Briket, büz, kaldırım taşı üretimi
- Terzilik
- Dokuma ve halı tezgahları
- Tornacılık
KOOPERATİFLEŞME
Kelekçi'de kooperatifleşme 1946 yılında başlamıştır. Halen hizmet veren kooperatif ve kurulmasına önderlik edenler şunlardır:
TARIM KREDİ KOOPERATİFİ
1946 yılında 47 kurucu üyeyle kurulmuş, 8 köye hizmet veren kooperatifin kurucuları şunlardır: Mehmet Gokal, Ali Vural, Mehmet Uysal, Hakkı Erez, Mustafa Acar, Bekir Unal, Mehmet Tuncer.
Kooperatifin, sekiz köyde 774 etkin üyesi vardır. Üyelerine, nakit kredi, tarım alet ve makineleri, tarım ilaçları, tohumluk, yem, gübre vb. hizmetler sağlanmaktadır.
KATRANCILAR VE SÜT KOOPERATİFİ
1979 yılında Katrancılar Kooperatifi olarak kurulan kooperatif, 1991 yılında yeniden canlandırılarak süt kooperatifine dönüştürülmüştür.
Amacı, ortaklarının sütünü değerlendirmek, ucuz hayvan yemi çeşitlerini sağlamak olan kooperatifin ilk kurucuları şunlardır: İsmail Ünal (Moris), Ismail Ünal (Hacı), Mehmet Şentürk, Eşref Ünal, Hüseyin Acar.
ESNAF VE SANATKARLAR KEFALET KOOPERATİFİ
1980 yılında, Ahmet Baki Kurt, Ahmet Yılmaz, Abdullah Ünal, Şükrü Gençoğlu, Halil Kaygılı'nın yönetiminde kurulan kooperatifin amacı şudur: Ortaklarına mesleki etkinlikleri için gerekli krediyi sağlamak, kredi ve banka teminat mektubu almak üzere kefil olmaktır. Konusu ile ilgili olarak yatırım etkinliklerinde bulunabilir, gerekli tesisleri kurabilir, mesleki ve sosyal tesisler oluşturur. Konusu ile ilgili eğitim, yayın araştırma etkinliklerinde bulunur.
KELEKÇİ ESNAF VE SANATKARLAR ODASI
1978 yılında kurulan odanın amacı üyelerinin sosyal güvenlik kuruluşu olan Bağ-Kur ile ilgili ilişkilerini kumak, Çıraklık Eğitim Okulları ile ilgili ilişkileri kumak, kahveci, lokantacı, berber, kasap, fırıncı esnafın mal ve hizmet karşılığında alabilecekleri ücretleri odanın bir üst kuruluşu olan Denizli Bölge Birliğinden almak.
KELEKÇİ OTOBÜSÇÜLER KOOPERATİFİ
1992 yılında kurulan Kelekçi Kooperatifinin kurucuları şunlardır: Mehmet Tuncel, Veli Can, İsmail Kurt, Ali İlal, Hamdi Baş, Neşet Şahan.
Kooperatifin kuruluşu ulaşımın sağlanmasında büyük yarar sağlamış, kasabanın tanıtılmasında katkıda bulunmuştur.
TİCARET
Kelekçi, Gireniz Vadisi'nin (20 köyün) ticaret merkezidir.
Yöre halkı, ürettiği tahıl, bakliyatı, cevizi, hayvanlarını, derileri, yünleri, tavukları, yağları, çökelekleri, sebzeleri, meyveleri vb. pazarda satar, kendi gereksinimleri için sanayi malını (gıda maddeleri, giyim, temel maddeler, tarım araçları, ilaç, gübre vb.) pazarcı esnaftan alır.
Kurtuluş savaşı yıllarında Nuri Efe'nin kurduğu pazar her cumartesi kurulur. Bu nedenle Kelekci Pazarı üretilen malların el değiştiği gizli bir güce sahiptir.
Kelekçi, çevresinde bulunan yirmi köyün gereksinmesini karşılayabilecek güçte alt yapıya sahip ve ilçe olmayı hak eden bir yerleşim merkezidir.
Herkesin, her aradığını bulabileceği ticaret merkezleri şunlardır:
- Market ve bakkallar
- Üç petrol istasyonu
- Tarım araçları pazarı
- Eczaneler
- Tanım ilaçları Pazarı
- Motorlu araçlar Pazarı
- Manavlar
- Yapı Malzemeleri Pazarı
- Oto yedek parça
- Araba yıkama, yağlama servisleri
- Lokantalar
- Çay evleri
- Hayvan yemleri
- Mobilya-döşeme
- Kırtasiye-fotokopi
- Giyim, Kuşam, tuhafiye
- Kavafiye
- Berberlik hizmetleri
- Diş sağlığı hizmetleri
- Beyaz eşya pazarı
- Sarrafiye (Döviz, altın alım-satım.)
Şakir EREZ
Kaynak: Gireniz Kelekçi Kitabı-Syf 12,13,14,15-16
GİRENİZ KELEKÇİ
HABER VE MEDYA SİTESİ TARAFINDAN DERLENMİŞTİR.